این پرسش بنیادین همیشه ذهن بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها را به خود مشغول می‌کند: آیا داشتن دیدگاهی کلان و بلندمدت مهم‌تر برای موفقیت در دنیای کسب‌وکار مهم‌تر است یا تمرکز روی حوزه‌ای مشخص و محدود؟ کدام رویکرد برای بنیان‌گذاران طبیعی‌تر و قابل اجراتر است؟ در این مقالهٔ بلاگ مکس معیارهای مختلفی را بررسی می‌کنیم تا به بهترین پاسخ برای این سؤال برسیم.
آیا تضادی بین دیدگاه کلان و تمرکز خاص در دنیای استارتاپ‌ها وجود دارد؟
به بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها مدام توصیه می‌شود دیدگاهی بزرگ و جسورانه داشته باشند تا بتوانند دیگران (از جمله شرکا، سرمایه‌گذاران، مشتریان و سایر ذی‌نفعان) را به‌سوی ایده‌شان جذب کنند، سرمایه‌گذاران را متقاعد نمایند، و به‌عنوان رهبران فکری شناخته شوند.
از سوی دیگر به آن‌ها گفته می‌شود باید تمرکز داشته باشند؛ یعنی در حوزه‌ای مشخص فعالیت کنند، و به سهم بازاری غالب و درآمدی مناسب در آن حوزه دست یابند.
شاید این دو توصیه در نگاه اول متضاد به نظر برسند و باعث سردرگمیِ فعالان فضای استارتاپی شوند، اما در واقعیت این‌گونه نیست! چه‌بسا هر دو توصیه در یک راستا قرار دارند. داشتن دیدگاهی بلندمدت و در عین حال متمرکزبودن کاملاً با یکدیگر سازگار هستند.
نکتهٔ کلیدی این است که تمرکز استارتاپ باید نشان‌دهندهٔ حرکتش در مسیر تحقق دیدگاهی بلندمدت باشد. بنیان‌گذار باید درک کند کسب‌وکارش در مسیری مشخص برای طولانی‌مدت حرکت می‌کند؛ با یک نقطهٔ شروع و یک نقطهٔ نظریِ نهایی که قرار است به آن برسد.
بنیان‌گذاران و فعالان استارتاپی باید روی گام‌هایی ملموس تمرکز نمایند که در مسیر آن دیدگاه بلندمدت قرار دارد. در واقع هر دوی این رویکردها لازم هستند: دیدگاهی کلان و تمرکزی مشخص که با آن هماهنگ باشد و در رسیدن به هدف نهایی کمک کند.
با تمرکز شروع و به‌سوی دیدگاهی کلان حرکت کنیم
به‌عنوان بنیان‌گذار فعالیت استارتاپی‌تان را با تمرکز روی حوزه‌ای شروع کنید که می‌تواند بهترین تأییدیه برای توانایی‌ها و ظرفیت شما برای توسعهٔ کسب‌وکار و رشد شغلی و فردی باشد.
به احتمال زیاد به حوزهٔ فعالیت‌تان علاقه‌مندید، یا بر اساس تجربه‌های شخصی به آن تعهد دارید. بنابراین داشتن تمرکز کمکتان می‌کند سرمایه‌گذارانی را جذب کنید که به شما و حوزهٔ کاریتان علاقه دارند، و تمرکزتان روی این حوزه را درک، و با آن ارتباط برقرار می‌کنند.
در همین حال باید به‌سوی دیدگاه گسترده‌ترتان حرکت کنید تا به اهداف اصلی و بلندمدت هم دست پیدا کنید.
تمرکز روی یک مسئلهٔ مشخص و ارائهٔ راهکاری مناسب از عوامل کلیدی موفقیت استارتاپ‌ها به شمار می‌رود. اصلاً بسیاری از کسب‌وکارهای نوپا به‌خاطر بی‌توجهی به نیاز واقعی بازار و تمرکز روی مشکلات غیرواقعی شکست می‌خورند. بنابراین شناسایی دقیق مسئله و تمرکز روی حل آن به موفقیت استارتاپ کمک می‌کند.
تمرکز نه‌فقط در سطح سازمانی، بلکه در سطح فردی نیز اهمیت دارد. تواناییِ توجه کامل و تلاش ذهنیِ طولانی‌مدت روی موضوعی مشخص می‌تواند به بهبود عملکرد و افزایش بهره‌وری منجر شود. این مهارت در تصمیم‌گیری، حل مسئله، یادگیری و خلاقیت نقشی حیاتی دارد.
بنابراین نیازی به انتخاب بین دیدگاه کلان و تمرکز خاص نیست! بلکه هر دوی آن‌ها را باید انتخاب کرد و مورد توجه قرار داد. دربارهٔ دیدگاهتان صحبت کنید، و در عین حال با تمرکز پیشرفت کنید.
برای درک بهتر این سازگاری، قابلیت «بینایی» انسان را تصور کنید! صرفِ داشتنِ دید بدون تمرکز فایده‌ای ندارد. وقتی صحبت از دیدگاه یا تمرکز می‌شود، پاسخ سرمایه‌گذاران همیشه هر دوست.
حرفه‌ای عقیده دارند باید با دیدگاه شروع کرد، سپس دربارهٔ تمرکز صحبت نمود. داشتن هم‌زمانِ دیدگاه و تمرکز بهترین راه برای نمایش توانایی اجراییِ بنیان‌گذار و استفاده از فرصت‌هاست.
اگر بنیان‌گذاری با رویکرد بهره‌گیری از دیدگاه کلان و تمرکز روی حوزه‌ای مشخص به‌طور هم‌زمان هستید، سرمایه‌گذارانی را جذب خواهید کرد دوست دارید، آن‌ها را با خود همراه می‌کنید، کسب‌وکارتان را پیش می‌برید، و این روند را تکرار می‌کنید.
توصیه‌هایی برای بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها
حالا که به اهمیت داشتنِ هم‌زمان دیدگاه کلان و تمرکز خاص در مسیر شکل‌دهی به کسب‌وکارهای نوپا پی بردیم، بیایید چند توصیهٔ مهم برای موفقیت بیشتر بنیان‌گذاران را مرور کنیم:
- بین دیدگاه و تمرکز تعادل برقرار کنید: همیشه بین دیدگاه بزرگ و تمرکز خاصِ خود تعادل برقرار کنید تا در مسیری درستی حرکت نمایید، و از اهداف اصلی منحرف نشوید.
- انعطاف‌پذیر باشید: روی حوزه‌ای مشخص متمرکز باشید، اما همیشه آمادگیِ تطبیق با تغییرات بازار و نیازهای مشتریان، دیدگاه و استراتژی‌های خودتان را هم داشته باشید.
- تیمی کارآمد و مؤثر بسازید: تیمی متشکل از افرادی با مهارت‌های متنوع دور هم جمع کنید که بتوانند در حوزه‌های مختلف به شما و به تحقق آن دیدگاه کلانتان کمک کنند.
- منابع را به‌درستی مدیریت کنید: منابع خود را به‌صورت هوشمندانه مدیریت کنید و جلوی هدررفتشان را بگیرید. تمرکز روی اولویت‌ها و تخصیص منابع به حوزه‌های کلیدی، به موفقیت استارتاپ کمک می‌کند.
- شبکه‌سازی کنید: با دیگر کارآفرینان، مشاوران و سرمایه‌گذاران ارتباط برقرار کنید. چنین شبکهٔ درجه‌یکی در راستای دریافت بازخورد، مشاوره و حتی جذب سرمایه کمکتان می‌کند.
داشتن دیدگاهی کلان و بلندمدت در کنار تمرکز روی حوزه‌ای مشخص و محدود در مسیر راه‌اندازی و توسعهٔ استارتاپ‌ها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. این دو عنصر نه‌فقط باهم تضادی ندارند، بلکه مکمل یکدیگر هستند و به موفقیت و رشد پایدار استارتاپ کمک می‌کنند.
در نهایت اینکه با ایجاد تعادل بین این دو عامل، و بهره‌گیری از توصیه‌های مطرح‌شده در این مقالهٔ بلاگ مکس، می‌توانید مسیر موفقیتِ استارتاپ‌تان را هموارتر کنید، و به رشد و توسعهٔ آن سرعت بدهید.
کلام آخر
آیا به‌عنوان بنیان‌گذار تمرکز را در کنار توجه به مسیر بلندمدتِ استارتاپ قرار داده‌اید؟ آیا هر دوی این توصیه‌ها را برای کسب‌وکارتان رعایت می‌کنید؟ لطفاً نظرتان را در بخش کامنت‌ها با ما و سایر خوانندگان بلاگ مکس در میان بگذارید.