۲۰ رهبر کسبوکار که جهان را تغییر دادند
رهبران زیادی در طول تاریخِ تولید و تجارت کسبوکارهایشان را هدایت کردهاند؛ بعضی شکست خورده، و بعضی توانستهاند با معیارهای دورهٔ خودشان کسبوکاری را به موفقیت برسانند. در این میان آنهایی متمایز شدهاند که ترکیبی منحصربهفرد از مهارت رهبری، آیندهنگری و شجاعت در تصمیمگیری را در وجود خود پرورش دادهاند. در این مقالهٔ مکس سراغ ۲۰ رهبر کسبوکار تأثیرگذار میرویم که طی قرن بیستویکم تأثیری ماندگار بر جامعهٔ جهانی گذاشتهاند.
۱. ریشما سوجانی، سازندهٔ رهبران نسل جدید
ریشما سوجانی (Reshma Saujani)، وکیل و سیاستمدار آمریکایی، متوجه شکافی مهم در صنعت فناوری شد، و اقدامی نوآورانه برای تغییرش انجام داد تا نام خود را در تاریخ فناوری ماندگار کند.
او بنیانگذار Girls Who Code، سازمانی غیرانتفاعی و بینالمللی است که نقشی مهم در توانمندسازی زنان برای ورود به عرصهٔ فناوریِ تحتسلطه مردان، یعنی کُدنویسی داشته است.
این سازمان که مقر اصلیاش در نیویورک است، برنامههایی در سرتاسر ایالات متحده، کانادا، بریتانیا و هند برگزار میکند. بنابر آمارهای موجود تا اواخر سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۰۰هزار دختر جوان تحت آموزشهای این سازمان کدنویسی میکنند.
آنچه دربارهٔ تأثیرگذاری سوجانی اهمیت دارد، علاوهبر آمار و ارقامِ تعداد کدنویسهای Girls Who Code، به چالش کشیدنِ هنجارهای دنیا فناوری، و الهامبخشی به نسلی جدید از رهبران این صنعت است.
۲. تیم کوک، توسعهدهندهٔ میراث جابز
مهمترین ویژگیِ رهبری تیم کوک (Tim Cook) را انعطافپذیریاش میدانند، که او را به الگوی رهبر کسبوکار در سرتاسر جهان تبدیل کرده است.
کوک در جایگاه مدیرعامل اپل (از سال ۱۳۹۰ تا امروز)، سازگاری و نوآوریِ بیسابقهای را ایجاد کرد، و با توسعهٔ خطوط محصول جدید و افتتاح فروشگاههای خردهفروشی اپل در چین، میراث استیو جابز، بنیانگذار این شرکت را بهخوبی حفظ کرد و توسعه داد.
۳. شریل سندبرگ، مداف حقوق زنان در دنیای کسبوکار
شریل سندبرگ (Sheryl Sandberg) بهخاطر موفقیتهای سازمانیاش با حمایت از تغییرات اجتماعی مشهور است. او بهعنوان مدیر ارشد فیسبوک بین سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۶، کمک شایانی به تبدیل این شبکه اجتماعی به غول فناوری جهانی نمود.
کتاب پرفروش زنان به پیش (Lean In: Women, Work, and the Will to Lead) سندبرگ، و سازمانی غیرانتفاعی که تأسیس نمود، او را در قامت یکی از مدافعان تأثیرگذارِ حقوق زنان در دنیای کسبوکار ماندگار کردهاند.
سبک رهبریِ سندبرگ، مسیر او را از کار بهعنوان رئیس ستاد در وزارت خزانهداری ایالات متحده به فعالیت در صنعت فناوری، و مشخصاً شرکتهای فیسبوک و گوگل تغییر داد تا به یکی از ۲۰ رهبر کسبوکار در این فهرست تبدیل شود.
۴. باب ایگر، رهبر کسبوکار خلاقانه
قدرت رهبری باب ایگر (Bob Iger) در چشمانداز استراتژیک و تواناییاش برای احیای کسبوکارها مشهود است. ایگر در دورهٔ اولیه فعالیتش بهعنوان رئیس اجرایی و مدیرعامل شرکت دیزنی، خریدهای تحولآفرین شرکتهای بزرگی مانند مارول، پیکسار و لوکاس فیلم را رهبری کرد.
بازگشت او به جایگاه مدیرعاملیِ دیزنی در سال ۱۴۰۱ نشان داد مهارتهای مدیریتیاش در دوران کهنسالی نهتنها کم نشده، بلکه افزایش هم یافته است. ایگر شرکت را بهسرعت بازسازی کرد و دوباره روی محتوای خلاقانه تمرکز نمود.
۵. رید هستینگز، توسعهدهندهٔ سرگرمی در خانه
رهبری رید هستینگز (Reed Hastings) اساس دنیای سرگرمی دیجیتال را تکان داد! او یکی از بنیانگذاران و مدیرعامل نتفلیکس است، شرکتی که کارش را با تعریفی ساده شروع کرد: سرویس اشتراک بدون پرداخت هزینه، و بدون سررسید برای کرایهٔ فیلم.
هستینگز نتفلیکس را خیلی زود به یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین پلتفرمهای پخش آنلاین در دنیا تبدیل کرد. او از نفوذش برای ترویج تغییر و اصلاح در هیئت آموزش ایالتی کالیفرنیا و مدارس تحتپوشش هم استفاده میکند.
۶. مری بارا، الگوی رهبران در صنعت خودرو
مری بارا (Mary Barra)، رئیس و مدیرعامل شرکت جنرال موتورز، نمونهٔ بارز رهبر کسبوکار تحولآفرین در صنعت خودرو است. او تا پیش از سال ۱۳۹۳ بهعنوان معاون اجراییِ بخش توسعهٔ جهانی محصول، خرید و زنجیرهٔ تأمین در جنرال موتورز کار میکرد.
بارا ارائه شورلت بولت EV در سال ۱۳۹۵ بازار خودروهای الکتریکی را تکان داد؛ خودرویی که باتریاش از تسلا هم بهتر است. او از سال ۱۳۹۷ در هیئتمدیره دیزنی مشغول به فعالیت شده است.
جالب است بدانید مری بارا از ابتدای سال ۱۴۰۱ به عضویت شورای مشورتی امنیت داخلی ایالات متحده منصوب شد.
۷. ما هواتنگ، ناشناختهترین رهبر کسبوکار
رهبری کسبوکار ما هواتنگ (Ma Huateng) بهخاطر توانایی او در نوآوری و سازگاری با چشمانداز رقابتی و سریع چین در حوزهٔ فناوری متمایز شده است.
مجلهٔ تایم در سالهای ۲۰۰۷ و ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ نام او را بهعنوان مؤسس و مدیرعامل تِنسِنت، یکی از بزرگترین شرکتهای اینترنتی در چین، در فهرست تأثیرگذارترین شخصیتهای جهان قرار داد.
نکتهٔ قابلتوجه دربارهٔ هواتنگ سبک زندگی مخفیانهاش است. حتی در جستوجوهای اینترنتی هم اطلاعات و عکسهای زیادی از زندگی او نمیبینید، اما قدرت فراوانش در داخل چین و همینطور در شرکتهای خارجی زبانزد است.
۸. جک ما، از وبسایتی کوچک تا امپراتوریِ بزرگ
جک ما (Jack Ma) نماد ریسکپذیری رهبر کسبوکار است. او در سفری کوتاه به ایالات متحده، برای اولین بار با اینترنت روبهرو شد. بعد هم با ایجاد وبسایتی کوچک دربارهٔ چین و محصولات چینی، از تواناییاش برای شناساندنِ فرصتهای نوظهور استفاده کرد.
ما از آن آدمهایی بود که در دوران تحصیل و کار، مدام از سوی اساتید و کارفرماها رد میشد، اما با پشتکاری مثالزدنی ادامه داد و در نهایت وبسایت علیبابا را تأسیس کرد. این وبسایت خیلی زود به گروهی از شرکتهای اینترنتی تبدیل شد که تا مدتها رکورد بزرگترین IPO (عرضهٔ اولیهٔ سهام) تاریخ را در اختیار داشتند.
جک اولین کارآفرین از سرزمین اصلی چین بود که تصویرش روی جلد مجلهٔ فوربز چاپ شد. او تنها هجده ماه بعد از راهاندازی علیبابا لقبِ ثروتمندترین فرد چین را به خود اختصاص داد.
۹. جان کوم، مهاجرِ ثروتمند
جان کوم (Jan Koum) بهعنوان رهبر کسبوکار توانایی فوقالعادهای در شناسایی و یافتن راهکارهایی برای ارتباطات جهانی را به تصویر کشیده است. او در سن ۱۶سالگی از اوکراین به ایالات متحده مهاجرت کرد و خیلی زود اشتیاقش به دنیای برنامهنویسی را کشف نمود.
کوم از مهارتهای فنی و علاقهمندیاش برای ایجاد اپ واتساپ استفاده کرد. واتساپ بهسرعت به یکی از پرطرفدارترین اپلیکیشنهای بینالمللی تبدیل شد، و با خرید ۱۹٫۳میلیارد دلاریِ فیسبوک در سال ۱۳۹۳ به اوج خود رسید.
کوم نشان داده است چگونه رهبری درست و قدرتمندانهٔ کسبوکار، میتواند ایدهای ساده را که چهبسا قبلاً به کار گرفته شده، به راهکاری جهانی و تحولآفرین تبدیل کند.
۱۰. بیل گیتس، بشردوستترین رهبر کسبوکار تاریخ
بیل گیتس (Bill Gates) نهفقط رهبری تحولآفرین، بلکه الگوی استفاده از موفقیت مالی برای ایجاد تأثیرهای انساندوستانه در مقیاس جهانی است. او بهعنوان یکی از بنیانگذاران مایکروسافت، نقشی مهم در دسترسیِ عامهٔ مردم به کامپیوترهای شخصی ایفا کرد.
گیتس بهخاطر موفقیتهایش در حوزهٔ کسبوکار مدام در فهرست ثروتمندترین افراد جهان جای میگیرد، و در عین حال به سرمایهگذاریهای بشردوستانهاش هم ادامه میدهد.
بنیاد بیل و ملیندا گیتس به رفعِ زیربناییِ بعضی از ضروریترین نیازهای جهان سوم میپردازد. بیل در تیر ۱۴۰۱ قول داد به مرور زمان همهٔ ثروتش را به این بنیاد خیریه منتقل کند!
۱۱. ایلان ماسک، رهبر بشر در فضا
این روزها به هر گوشهٔ دنیای فناوری که نگاه بیندازید، ردپایی از ایلان ماسک (Elon Musk) میبینید! او شخصیتی برجسته در دنیای کسبوکارهای فناورانه است، که مشارکت در راهاندازی پیپل، تأسیس اسپیساکس و معرفی تسلا موتورز تنها گوشهای از فعالیتهای ماندگارش هستند.
مهمترین ویژگیِ سبک رهبریِ ماسک هدفگذاری بلندپروازانه است. کسبوکارهایی که او رهبری کرده است، استفاده از انرژی خورشیدی، حملونقل با سرعت بالا و هوش مصنوعی را برای عموم مردم جهان دسترسپذیر کردهاند.
۱۲. وارن بافت، جادوگر اوماها
وارن بافت (Warren Buffett) از موفقترین سرمایهگذاران جهان است که خیلیها او را با عنوان مدیرعامل برکشر هاتاوی میشناسند.
اصول سرمایهگذاری بافت تأثیری عمیق بر آموزش امور مالی گذاشته است. فلسفههای او در زمینهٔ سرمایهگذاری ارزشی، تفکر بلندمدت، مدیریت ریسک و حاکمیت شرکتی در دورههای تجاری و مالیِ دانشگاههای دنیا تدریس میشود.
جالب است بدانید بافت متعهد شده ۹۹درصد از ثروتش را بعد از مرگ برای اهداف بشردوستانه به بنیاد بیل و ملیندا گیتس، و چهار بنیاد خیریهٔ خانوادگی خود ببخشد.
۱۳. جف وینر، تحولآفرین در عصر پرشتاب
جف واینر (Jeff Weiner) بین سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۹ مدیرعامل لینکدین بود، و با ایجاد فرصتهای اقتصادی برای نیروی کار جهانی، باعث رشد انفجاریِ این پلتفرم شد. لینکدین تحت رهبریِ واینر به یکی از پرکاربردترین شبکههای اجتماعی در جهان تبدیل شد.
واینر تلاش میکند همهٔ چیزهای اطرافش را با دقت ببیند. این دیدِ کامل توانایی انتخابهای آگاهانهتری به او میدهد. رویکردهای رهبری جف الگوی بعضی از رهبران موفق دنیای کسبوکارهای اینترنتی شده است.
۱۴. جف بزوس، رهبر کسبوکار
جف بزوس (Jeff Bezos)، بنیانگذار وبسایت آمازون، کتابفروشی آنلاین کوچکی را به بزرگترین پلتفرم تجارت الکترونیک جهان تبدیل کرد. آمازون تحت رهبریِ بزوس اصلاً صنعت خردهفروشی را به چالش کشاند.
او به مدت چهار سال ثروتمندترین فرد جهان بود، و اکنون در ردهٔ سوم این فهرست قرار دارد. جف از سال ۱۴۰۰ از سمتِ مدیرعاملی آمازون کنارهگیری کرد، و به ریاست اجرایی روی آورد.
۱۵. جان زیمر، استاد سخنرانیهای تأثیرگذار
جان زیمر (John Zimmer) از بنیانگذاران و مدیرعامل شرکت حملونقل Lyft است. مهمترین ویژگیهای رهبریِ زیمر شناسایی فرصتهای بازار و چرخش مؤثر در زمان مناسب است.
او کارش را با Zimride، سرویس اشتراک سواری در پردیسهای کالج آغاز کرد. اما او و لوگان گرین، همبنیانگذار آن سرویس، مدل کسبوکارشان را در جهتِ رقابت با غولهای تثبیتشدهٔ بازار بازآفرینی کردند.
شکل رهبری زیمر کمک کرد تا لیفت به یکی از سریعترین شرکتهای فناوریِ درحالرشد در جهان تبدیل شود.
۱۶. اورسولا برنز، اولین زن سیاهپوست در فرچون ۵۰۰
اورسولا برنز (Ursula Burns)، رهبر کسبوکار معروف و پرتلاشی است که مدیریت را از یک پروژهٔ ساخت مسکن در نیویورک آغاز کرد و خیلی زود به اولین زن سیاهپوستی تبدیل شد که یکی از شرکتهای فهرست فرچون ۵۰۰ را رهبری میکند.
برنز حدود ۴۰ سال پیش بهعنوان کارآموزی تابستانی در شرکت زیراکس مشغول شد، اما جالب است بدانید حدود سی سال بعد، در سال ۱۳۸۸ به مدیرعاملی این شرکت منصوب شد. بین سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۶ هم رئیس هیئتمدیرهٔ زیراکس بود.
او زیراکس را به ارائهدهندهٔ متنوعترین خدمات تجاری در جهان تبدیل کرد. به همین خاطر بهعنوان الگویی برای تنوع در رهبری شرکتها شناخته شد. از اواخر ۱۴۰۰ هم به سمتِ نایبرئیسِ شورای مشورتی وزارت بازرگانی ایالات متحده در زمینهٔ رقابت زنجیرهٔ تأمین منصوب شد.
۱۷. آریانا هافینگتون، غول صنعت رسانه
آریانا هافینگتن (Arianna Huffington) هافپست (سابقاً هافینگتنپست) را در سال ۱۳۸۴ راهاندازی نمود. حدود یک دهه بعد هم شرکت Thrive Global را تأسیس کرد که در زمینهٔ فناوری رفتاری فعالیت میکند.
راهاندازی ترایو گلوبال را حاکی از ویژگیِ آیندهنگریِ هافینگتن بهعنوان رهبر کسبوکار میداند. مدیریت کلانِ آریانا نشان میدهد که چگونه رهبران بزرگ میتوانند سبک زندگی و کار جمعیت گستردهای را متحول کنند.
۱۸. ایندرا نویی
ایندرا نویی (Indra Nooyi) به مدت ۱۳ سال رئیس و مدیرعامل پپسی بود، و در این دوره با ایجاد تعادل بین موفقیت مالی و عمل به مسئولیت اجتماعی، پپسی را به کسبوکاری موفق در زمینهٔ توجه به نیازهای جهان تبدیل نمود.
این رویکرد شامل افزودن محصولات مغذی بیشتر به محصولات شرکت، پایدارتر کردنِ آن از منظر زیستمحیطی و ایجاد انقلابی در صنعت نوشیدنی با توجه بیشتر به اهمیت طراحی بود.
نکتهٔ قابلتوجه اینکه درآمد خالص پپسی تحت رهبریِ نویی بیش از ۸۰درصد افزایش یافت، و بازدهی ۱۶۲درصدی برای سهامدارانش به ارمغان آورد!
۱۹. مگ ویتمن
مگ ویتمن (Meg Whitman) استاد اجرای تطبیقپذیری در رهبری کسبوکار است. او به مدت ۱۰ سال مدیرعامل eBay بود، و توانست این شرکت را از بحران حباب داتکام بهسلامتی عبور بدهد، و فروش آن را هم از ۵٫۷میلیون دلار به ۸میلیارد دلار برساند!
ویتمن بعد از آن دوره چالش رهبری هیولت پاکارد را بر عهده گرفت و تحتِ نظارت و رهبری او، این غول صنعت به دو شرکت Hewlett Packard Enterprise و HP Inc تقسیم شد.
۲۰. روزالیند برویر
ویژگیِ سبک رهبری کسبوکار روزالیند برویر (Rosalind Brewer) توانایی در هدایت رشد در صنایع مختلف است. فعالیتهای اثرگذارِ برویر در والمارت، استارباکس و خیلی شرکتهای بزرگ دیگر، حاکی از تطبیقپذیری بسیار زیادش بهعنوان رهبر کسبوکار است.
برویر مدام موانعِ را با ارائه دیدگاههایی جدید در صنایعی که بهطور سنتی تحت سلطه مردان بودهاند، از پیشِ رو برداشته است. تواناییهای او الهامبخش بسیاری از رهبران کسبوکار در سرتاسر دنیاست.
حالا نوبت شماست!
فهرست بلاگ مکس از ۲۰ رهبر کسبوکار تحولآفرین در سطح جهانی را خواندید. نظر شما چیست؟ کدامیک از این رهبران را در صدر این فهرست قرار میدهید؟ شاید هم شخص دیگری را شایستهٔ جایگاه نخست بدانید که نامش اصلاً در این فهرست نیامده است!